خامه ترش (ساورکریم)
دستپخت های کاربران
ساورکریم Sour cream كه ترجمه لغوی اون خامه تُرشه، یکی از محصولات لبنیه که در آشپزی و شیرینی پزی استفاده های زیادی داره. این ماده اولیه پرطرفدار در ایران تولید نمی شه و از فروشگاه ها ها قابل خرید نیست ولی به راحتی در منزل قابل درست کردنه. ساور کریم که از تخمیرِ خامه با نوعی باکتری اسید لاکتیک بدست میاد، ترش و غلیظه و اسم خامه ترش (ساور کریم) به دلیل طعمش روش گذاشته شده.
در قدیم، تولید شیر پاستوریزه در دنیا به گونه ای بود که روی شیر، سرشیر بسته می شد. در این سرشیر بعد از مدتی نوعی باکتریِ اسید لاکتیکی شروع به فعالیت تخمیری می کرد که در اثر اون سرشیر غلیظ تر، اسیدی و ترش مزه می شد، اسم این سرشیر تخمیر شده ساورکریم Sour cream گذاشته شد. امروزه در دنیا ساور کریم Sour cream به صورت صنعتی تولید می شه و برای تسریع روند تولید و ایجاد بافت سفت و غلیظ در اون از افزودنی ها استفاده می کنن. نکته مهمی که باید به عنوان شیرینی پز خونگی در مورد محصول باید بدونید اینه که ساور كريم چه در حالت طبیعی چه کارخونه ای بين 18 تا 20 درصد چربی داره.
علت استفاده از ساور کریم به جای محصولات لبنی مشابه (باترمیلک، شیر، ماست، خامه...) نوع بافت خاصیه که ایجاد می کنه. ساور کریم از شیر و باترمیلک غلیظ تره، در نتیجه در حرارت فر کمتر بخار میشه و بافتی لطیف تر، مرطوب تر و متراکم تر ایجاد می کنه. ساور کریم نسبت به خامه و ماست، اسیدی تر و ترش تره که این خصوصیتش طعم ها رو تشدید می کنه.
فرق ساور کریم Sour cream و کِرِم فِرِشCrème fraîche. :
خامه ای به نام کرم فِرِش Crème fraîche وجود داره که طعم و بافتش شبیه به ساور کریمه ولی تفاوت هایی داره و بهتره که در موردش بدونید.Crème fraîche که امروزه به صورت صنعتی و کارخونه ای تولید می شه، اولین بار از خامه چرب غیر پاستوریزه در نورماندی فرانسه درست شد. در زمانی که هنوز پاستوریزه کردن رواج نداشت، خامه گرفته شده از شیر غیر پاستوریزه و چرب، بعد از مدتی شروع به تخمیر می کرد که نتیجه اون تولید Crème fraîche بود. این محصول به ساورکریم شبیهه ولی تفاوت هایی هم دارن:
- اولین فرق این دو نوع شیریه که اولین بار این خامه ها ازشون تولید شده. ساور کریم محصولی جدیدتره و اولین بار از سرشیرِ شیر پاستوریزه تخمیر شد، ولی کرم فِرِش Crème fraîche محصولی سنتی تر و قدیمی تره که اولین بار از شیر غیر پاستوریزه تهیه شده. البته امروزه هر دو بصورت کارخونه ای تولید می شن و دیگه این تفاوت موجود نیست.
- ساور کریم چه به صورت سنتی چه کارخونه ای با نهایتا 20 درصد چربی تولید می شه ولی Crème fraîche نوعی خامه پرچربه (دابل کریم) و بین 30 تا 45 درصد چربی داره، که این چربی بیشتر غلظت این خامه رو هم بیشتر کرده.
- ساور کریم از Crème fraîche تُرش تر و Crème fraîche از ساور کریم معطر تره.
- Crème fraîche در اروپا بصورت گسترده ای تولید می شه ولی در جاهای دیگه دنیا طرفدار چندانی نداره و محصول گرونی به حساب میاد و به همین دلیل تعداد دستورهایی که با ساور کریم نوشته شدن چندید برابر Crème fraîche هست.
منبع:https://www.craftsy.com/blog/2015/09/homemade-sour-cream/
روش های تهیه ساور کریم در خانه:
برای تهیه ساور کریم چند روش وجود داره. روشی که اول آموزش دادم، متداول ترین و بهترینه که در سایت های معتبر دنیا هم آموزش داده شده و محصولی بسیار مشابه ساور کریم اصلی ایجاد می کنه. تنها مشکل این روش زمان بَر بودنشه، روش های بعدی زمان کمتری برای تهیه نیاز دارند.
مواد لازم:
خامه پاکتی صورتی: یک بسته (دویست میلی لیتر)
شير: یک چهارم پیمانه
سركه سفيد: یک و یک دوم قاشق چایخوری
در این روش در واقع با استفاده از باترمیلک، خامه رو تخمیر و تبدیل به ساور کریم می کنیم. برای تهیه باترمیلک ابتدا شیر رو اندازه گیری کنید و روی حرارت ملایم یا در مایکروویو قرار بدید تا ولرم (حدود 40 درجه) شه. دمای شیر ولرم باید براتون قابل تحمل باشه.
در یک لیوان تمیز یک و یک دوم قاشق چایخوری سرکه سفید ریخته و بعد شیر ولرم شده رو روی سرکه بریزید. شیر و سرکه رو بهم نزنید و اجازه بدید در دمای محیط به مدت ده دقیقه تا یک ربع بمونه. بعد از این مدت روی شیر تیکه تیکه و حالت بریده می شه.
خامه صبحانه هم دمای محیط رو در کاسه ای بریزید و هم بزنید تا بافتش یکدست شه.
باترمیلک رو هم بزنید، به خامه اضافه کنید، حالا مخلوط خامه و باترمیلک رو خوب مخلوط کنید.
روی ظرف رو با دستمال کاغذی ضخیم (دستمال حوله ای آشپزخونه) بپوشونید، اگر دستمال حوله ای ندارید دو تا دستمال کاغذی رو با هم استفاده کنید. دور دستمال رو کِش بندازید. با این روش خامه تنفس می کنه و چیزی واردش نمی شه. کاسه رو به مدت 24 ساعت در دمای محیط بذارید بمونه. مهم ترین نکته در تهیه ساورکریم سرد نبودن دمای محیط و تکون ندادن ظرفه. پس کاسه رو از همون ابتدا در جایی قرار بدید که تکون ندید.
بعد از این مدت مواد تبدیل به ساور کریم می شه، نگران خراب شدندش در این 24 ساعت نباشید، چرا که اسید موجود در باترمیلک مانع فسادش می شه. حالا مواد رو هم بزنید و هر چقدر که می خواین ازش پیمانه بزنید و استفاده کنید. بعد از اینکه 24 ساعت گذشت و آماده شد ساورکریم رو در یخچال نگهداری کنید.
دو. روش بعدی رو Nigella Lawson پیشنهاد داده. برای تهیه ساورکریم به این روش، یک الک رو روی کاسه ای قرار بدید و روی الک پارچه نازک بذارید. دو پیمانه ماست پر چرب رو در صافی بریزید و به مدت یک ساعت در دمای محیط قرار بدید. در این مدت هم آب اضافه ماست خارج می شه و هم ماست در دمای محیط مخمرهاش فعال و کمی ترش می شه و بافتی شبیه به ساورکریم پیدا می کنه.
سه - در روش سوم که بسیار سریع تره، از ترکیب خامه صبحانه و آبلیمو استفاده می شه. کافیه به هر پیمانه خامه صبحانه (پاکتی صورتی)، یک قاشق غذاخوری آبِ لیموترش تازه اضافه کنید، هم بزنید و اجازه بدید نیم ساعت در دمای محیط بمونه و بعد پیمانه بزنید و طبق دستور استفاده کنید.
سلام بهاره جان، من الان لیمو ترش ندارم، باید ساور کریم درست کنم. میتونم خامه رو با باترمیلک مخلوط کنم ولی نهایت ی ساعت بعد استفاده کنم؟؟
ماست هم داریم ولی ترش نیست اصلا .چیکار کنم ؟
سلام عزیزم،
یا سرکه به جای لیموترش بریزید یا نیم ساعت ماست رو بچکونید و استفاده کنید. برای چکوندن یک الک رو روی کاسه قرار بدید روش دستمال حوله ای کاغذی بذارید ماست رو بریزید نیم ساعت بعد اندازه گیری و استفاده کنید.
ممنونم عزیزم.
1-میزان سرکه به اندازه همون آب لیموترشه؟؟
2- اون باترمیلکم درست کردم. اون روش حتما باید بمونه؟؟
3-بعد من چون پرتقال رو بجای لیمو استفاده کردم، باخودم گفتم شاید اب پرتقال رو تو خامه بریزم، اونم ترشش کنه بازم گفتم ازتون بپرسم
سلام عزیزم،
پرتقال کارایی لیموترش رو نداره نمی شه ازش برای ساخت باترمیلک و ساور کریم استفاده کرد.
برای تهیه ساورکریم از باترمیلک می تونید استراحت رو کم کنید ولی یک ساعت خیلی کمه بیشتر نیازه.
میزان سرکه اندازه آبلیموئه عزیزم
سلام بهاره جان ممنون از توضیحات
وقتی ۱۲ ساعت زمان داریم برای تهیه ساور کریم ایا بهتره روش اول رو استفاده کنیم و ۱۲ ساعت کفایت می کنه یا اینکه بهتره به شکل فوری و روش سوم استفاده کنیم ؟
سپاس
سلام عزیزم،
به خاطر شُل شدن خامه ها کلا روش سوم بهتره
سلام و خسته نباشید و هزار بار تشکر بابت زحماتتون
ببخشید استاد من از خامه ترش کاله استفاده میکنم. وقتی که در پاکت رو باز میکنم اون مقداری که اضافه میمونه رو چجوری می تونم نگهداری کنم؟آیا میتونم توی فریزر بذارم؟
سلام خانم وحید عزیز خواستم بدونم به جای باترمیک میشه خامه ترش استفاده کرد
برای مثال در کیک ردولوت
سلام عزیزم،
متاسفانه امکانش نیست.
سلام ببخشید طبیعیه ساور کریمی که به روش اول یعنی با باترمیلک درست شده بعد یک روز آب بندازه؟
آیا باید آبشو خارج کرد و بعد استفاده کرد؟ چون در غیر اینصورت ساور کریم خیلی شل میشه و در تهیه کیک عسلی هنگام مخلوط با خامه قنادی فرم خوبی نمیگیره...ممنون
سلام،
متاسفانه کیفیت خامه های صبحانه به شدت افت کرده، انگار بهشون آب بستن و شُل شده برای همین اگر از ساور کریم برای داخل کیک استفاده می کنید با باترمیلک درست کنید آب روش رو هم دور بریزید. اگر برای کرم مثل مدوویک استفاده می کنید از روش خامه و آب لیموترش تازه استفاده کنید.
سلام استاد جان، وقتتون خوش
يك سوال داشتم ، اين خامه ترشي كه مارك كالا توليدش ميكنه، ايا كيفيت خوبي داره براي كيكهايي مثل مدويك روسي؟؟ يا بهتره خودمون با اين روش ها درست كنيم؟؟
سلام عزیزم،
خامه ترش کاله کیفیتش بهتر از خامه ترشیه که خودتون به روشی در منزل تهیه می کنید حتما بخرید.
سلام ممنون از توضيح كاملتون.امكانش هست تو رسپي جاي خامه ترش رو با كرم فرش عوض كرد ممنونم
بله عزیزم ولی نتیجه یکسان نمی شه چون خامه تُرش، طعم تُرشی داره
سلام. مرسی از رسپیای خیلی عالیتون. من دیدم که برای تهیه کیک مدوویک باید ازین خامه ترش استفاده کنم و به میزان 500 گرم ازش نیاز دارم. سوالم این بود که این دستور چند گرم خامه ترش میده؟ باید دو برابرش کنم برای مدوویک؟
سلام عزیزم،
متاسفانه دقیق اندازه گیری نکردم بعد از اضافه کردن باترمیلک چقدر به وزنش اضافه می شه ولی چون زیاد نیست بهتره شما 500 گرم خامه صبحانه رو تبدیل به ساور کریم کنید، بعد مجدد اندازه گیری کنید. یا اگر شهر بزرگ زندگی می کنید خامه ترش شرکت کاله بخرید.
خیلی خیلی ممنونم از راهنماییتون.
سلام
در تهیه با روش سوم، پیمانه کردن خامه سخته، میشه بفرمایید یک پیمانه خامه چقدر وزن داره؟
240 گرم
سلام خانم وحید .
میخواستم بدونم که خامه ترش و باترمیلک رو توی هر دستوری که بخوایم میتونیم جایگزین مواد دیگه بکنیم؟! اگه این کار ممکنه موادی رو که میشه با این دو ماده جایگزین کرد رو هم بگید
سلام متاسفانه قوانین جایگزینی بسیار پیچیدست و نمی تونید به این راحتی این کار رو انجام بدید، جایگزینی باترمیلک باید با شیر انجام شه که به خاطر اسیدیته ای که داره کل فرمول بیکینگ پودر و غیره تغییر می کنه.
سلام بهاره جان من تازه اومدم خارج از ایران اینجا تو فروشگاه ها فقط ساورکریم و خامه شیرین کیک پزی دیدم من نمیدونم برای غذاهایی مثل پاستا چه مدل خامه ای باید بگیرم، اگر در موردش اطلاع دارید ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام عزیزم،
تا جایی که من می دونم ساور کریم برای آشپزی استفاده میشه ولی باز از اساتیدی که خارج هستن بپرسید بهتره.
متشکرم. آیا با اضافه کردن سرکه به خامه می شود خامه ترش ساخت؟ این روش را در یک سایت ایرانی دیدم. پیشاپیش از پاسخ شما تشکر می کنم.
سلام عزیزم،
متاسفانه من تا حالا نشنیدم، ولی دلیل نمی شه اشتباه باشه.
متشکرم
سلام.
برای تهیه ی ساور کریم، میشه از سرشیری که بعد جوشوندن شیر بدست میاد استفاده کنیم؟
طرز تهیه پنیر ماسکارپونه که تو سایت های مختلف هست، چقدر معتبره؟
آیا پنیر خامه ای و پنیر ماسکارپونه با هم فرق دارن؟
سلام عزیزم،
استفاده از محصولات محلی و غیرکارخونه ای مشکلی ایجاد نمی کنه به شرطی که غلظت مناسبی داشته باشه. علت اینکه استفاده از محصولات لبنی غیرصنعتی پیشنهاد نمی شه تفاوت در غلظت و بافته یعنی الان سرشیری که می گید بسته به نوع شیر می تونه بافت و غلظت متفاوتی داشته باشه ولی نهایتا یک بار امتحان کنید بهتره.
پنیرخامه ای و ماسکارپونه با هم در درصد چربی، نوع بافت و طعم متفاوتن، چربی ماسکارپونه بیشتره و بافتی کره ای تر و فشرده تر داره و طعمی خامه ای و بدون شوری اما در خیلی دستورها قابل جایگزینی هستن.
متاسفانه من تا حالا پنیر نه از منابع ایرانی نه خارجی درست نکردم و نمی تونم صحت سایت هایی که میگید رو چک کنم.
ممنونم بهاره جون که اینقدر سریع و دقیق پاسخ میگین.
سلام.خسته نباشید.من واسه روی کیک نیاز به خامه ای دارم ک مثل خامه ی شیرینی فروشی ها باشه..ک پف کنه و طعمش همونجور باشه..میشه دستورشو بگین ..ممنون
سلام عزیزم،
خامه شیرین شده قنادی که دقیقا مثل خامه ی شیرینی فروشی هاست در لوازم قنادی ها به نام "خامه قنادی" فروخته می شه و طرز زدن و تهیه ش رو هم در دستور رد ولوت توضیح دادم.
https://spbaking.com/recipes/%DA%A9%DB%8C%DA%A9-%D8%B1%D8%AF-%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AA-(%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B2-%D9%85%D8%AE%D9%85%D9%84%DB%8C)-t137
اگر هم می خواید از خامه صبحانه پاکتی صورتی خامه فرم گرفته درست کنید در پست زدن خامه کامل توضیح دادم.
https://spbaking.com/recipes/%D9%81%D8%B1%D9%85-%D8%AF%D9%87%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B5%D8%A8%E2%80%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86%D9%87-t39
سلام بهاره جون
واقعا متشکر از توضیحات دقیق و خوبتون
فقط یه سوال داشتم
فرق خامه پاکتی صورتی با خامه صبحانه که در بسته های مربعی هستن و رقیق تر هم هستن چیه ؟
سلام عزیزم،
از نظر میزان چربی فرقی ندارن ولی نوع فرآوریشون (روند تولید) متفاوته و خامه صورتی به سبکی فرآوری می شه که غلیظ تر و منسجم تره و برای کار شیرینی پزی مناسب تر.
سلام در روش اول چقدر میشه در فریزر و یخچال نگهداری کرد خامه ترش رو؟
با سلام،
خامه ترش رو برای دستورهای قنادی نمی شه فریز کرد چون بعد از یخ زدایی بافت تکه ای پیدا می کنه و مناسب دستورهای شیرینی پزی نیست ولی برای استفاده در آشپزی فریز کردنش مقدوره و به مدت سه ماه در فریزر قابل نگهداریه.
خامه ترش رو می تونید یک هفته در ظرف دربسته در یخچال نگهداری کنید.
سلام استادساورکریم درکدام ازدستورهای دسرو کیک نان یا شیرینی وپای تارت شما بکاررفته ممنون که پاسخ میدین
سلام عزیزم در سه دستور زیر (کیک لیمو، کیک عصرونه با رویه اشتروزل، پای هلو و کاستارد):
https://spbaking.com/recipes/%DA%A9%DB%8C%DA%A9-%D9%84%DB%8C%D9%85%D9%88-t86
https://spbaking.com/recipes/%DA%A9%DB%8C%DA%A9-%D8%B9%D8%B5%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87-%DB%8C-%D8%A7%E2%80%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%84-t83
https://spbaking.com/recipes/%D9%BE%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D9%84%D9%88-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%AF-t54
درستش کردم البته از نظر شکل ظاهری هیچ تفاوتی با خامه معمولی نداشت ولی از نظر مزه یه مفدار خیلی کم ترش بود یا شاید من احساس میکردم یه کم ترش مزه هست مگرنه من هیچ تفاوت ظاهری ندیدم باوجودیکه پیش خودم گفتم الان این شیر بریده شده رو اضافه کنم کل خامه خراب میشه! ولی بعد از 24 ساعت دیدم خیلی سالم و خوب بود
سلام عزیزم،
خامه ترش دقیقا مثل خامه صبحانست فقط کمی ترش تر، طرز تهیتون درست بوده عزیزم، حالا می تونید در دستورات لازم به کار ببرید موفق باشید
ممنون پس درست تهیه اش کردم آخه فکر میکردم الان خیلی خاص باید باشه ولی دیدم تغییر ظاهری نداشت فکر کردم شاید اون اتفاقی که باید می افتاده نیوفتاد اتفاقا همون موقع به مواد بیف استراگانوفم اضافه کردمش
باید اینبار برای درست کردن بیف/ چیکن استراگانوف از ساور کریم استفاده کنم اونم با این دستور چقدر خوبه که همه مراحل رو با تصویر و لینک توضیح دادین اینجا به نظر من یه کلاس آشپزی و شیرینی پزیه
ممنون آذین جان لطف دارید عزیزم
من روش دوم رو امتحان کردم خیلی خوب شد. با سرکه جواب نگرفتم. یک روشدیگه هم اینه که به ازای هر بسته خامه پاکتی صورتی دو قاشق ماست چکیده ترش اضافه میکنم که خوب میشه ولی باید تا یک هفته مصرف بشه. ازروش آخر خودم بیشتربه عنوان سس کنار غذاهایی مثل شنیتسل استفاده می کنم که خوشمزه میشه
مرسی عزیزم از پیشنهاد خوبت
پیشنهاد خوبی بود
سلام ببخشید میزان باتری میلکی که باید به خامه اضافه کرد رو نفرمودید
سلام،
شير: یک چهارم پیمانه
سركه سفيد: یک و یک دوم قاشق چایخوری
مخلوط این دو می شه باترمیلک پس یعنی یک چهارم پیمانه باترمیلک نیازه.